شمیم وصل

گویند که شریح بن الحارث قاضى امیر المؤمنین ( ع ) در زمان او خانه ‏اى خرید به هشتاد دینار .

این خبر به على ( ع ) رسید . او را فرا خواند . و گفت : شنیده ‏ام خانه‏ اى خریده ‏اى به هشتاد
دینار و براى آن قباله نوشته‏ اى و چند تن را هم به شهادت گرفته‏ اى . شریح گفت : چنین است
یا امیر المؤمنین . على ( ع ) به خشم در او نظر کرد ، سپس فرمود :

اى شـــریح ، زودا کـــه کسى بر سر تو آید که در قباله ‏ات ننگرد و از شاهدانت نپرسد ، تا از
آنجا براندت و بى ‏هیچ مـــال و خواسته ‏اى به گــــورت سپارد . پس ، اى شریح ، بنگر ، نکند
که این خانه را از دارایى خـــود نخریده بـــــاشى ، یا نقدى که بر شمرده ‏اى از حلال به دست
نیامده باشد . که اگر چنین باشد هم در دنیا زیان کرده ‏اى و هم در آخرت .
اما اگر آنگاه که این خانه را مى ‏خریدى نزد من آمده بودى ، برایت قبــاله ‏اى مى ‏نوشتم به این
نسخت و تو حتى یک درهم و چه جاى بیش از آن رغبت نمى‏ کردى که به بهـاى این خانه دهى
و نسخه آن قباله چنین است :

این خانه ‏اى است که بنده ‏اى ذلیل ، از مرده ‏اى که براى کــــوچ‏ کــــردن او را از جــاى خود
برانگیخته ‏اند ، خریده است . خانه‏اى از سراى فریب در کــوى از دست شدگــــان و محلت به
هلاکت رسیدگان . این خانه را چهار حدّ است :

حد نخستین ، منتهى مى ‏شود به آنجــا که آفات کمین گرفته ‏اند ، و حدّ دوم به آنجا که مصیبتها
را سبب است .

 و حدّ سوم به خواهشهاى تباه ‏کننده نفسانى ، و حدّ چهارم به شیطان اغواگر .

و در آن از حد چهارم باز مى ‏شود . خــــریدار که فریب خورده آمـــال خویش است آن را از
فروشنده ‏اى که اجل او را برانگیخته تا براندش ، به بهـــاى خارج شدن از عزّ قناعت و دخول
در ذلّ طلب و خوارى خریده است . در این معامله ضـــرر و زیــــان خریدار در آنچه خریده
است ، بر عهده کسى است که اندامهاى پادشاهان را ویران سازد و جــان از تن جباران بیرون
کند و پادشاهى از فرعونان چون شهریاران ایران و قیصرهاى روم و تبّعهــــاى یمن و حمیرها
بستــانده است ، و نیز آن کس که دارایى خــــود را گرد آورد و همـــواره بر آن در افـــزود و
کاخهاى استوار برآورد و آنها را بیاراست و آرایه‏ها ساخت و اندوخته‏ ها نهاد تا به گمان خود
براى فرزند ، مرده ریگى نهد.همه اینان را براى عرضه در پیشگاه حسابگران و آنجا که ثواب
و عقاب را معین مى‏ کنند ، حاضر آورد .در آنجا حکم قطعى صادر شود و کار داورى به پایان
آید . « در آنجا تبهکاران زیانمند شوند »عقل هر گاه که از اسارت هوس بیرون آید و از علایق
دنیوى در امان ماند ، به این رسند گواهى دهد.